Kripto para piyasası Türkiye’de hızla büyürken, ‘kripto yasa tasarısı’ gündemdeki kritik konulardan biri haline geldi. Bu düzenleme, dijital varlıkların yasal statüsünü netleştirmeyi, yatırımcıları korumayı ve finansal istikrarı sağlamayı hedefliyor. Küresel kripto devlerinin Türk pazarına artan ilgisi, bu yasanın ekonomide yaratacağı dönüşümü daha da önemli kılıyor.
## Kripto Yasa Tasarısının Temel Amaçları ve Maddeleri
Taslak metni, üç temel eksen üzerine inşa ediliyor:
— **Yatırımcı Koruma Mekanizmaları**: Kripto borsaları için zorunlu sermaye yeterliliği ve müşteri varlıklarının ayrı tutulması
— **Piyasa Düzenlemeleri**: SPK benzeri bir kurumun denetim yetkisi ve şüpheli işlem bildirim zorunluluğu
— **Vergilendirme Sistemi**: Kripto kazançları için %0-30 aralığında kademeli vergi skalası öngörülüyor
Bu düzenlemelerle Türkiye’nin FATF ‘gri listeden’ çıkması ve uluslararası yatırımların önünün açılması hedefleniyor.
## Yatırımcılar ve Piyasa Üzerindeki Beklenen Etkiler
Kripto yasa tasarısı, bireysel yatırımcılardan kurumsal oyunculara kadar tüm paydaşları etkileyecek:
1. **Güven Artışı**: Lisanslı borsaların zorunlu kılınması dolandırıcılık vakalarını azaltacak
2. **Kurumsal Katılım**: Yasal belirsizliğin kalkmasıyla bankalar ve fonların kripto yatırım fonları oluşturması bekleniyor
3. **Piyasa Dalgalanmaları**: Kısa vadede düzenleme korkusuyla satış baskısı, uzun vadede ise istikrar öngörülüyor
Merkez Bankası verilerine göre, Türk vatandaşlarının kripto varlıkları 2023’te 10 milyar doları aştı.
## Uluslararası Düzenlemelerle Karşılaştırma
Türkiye’nin kripto yasa tasarısı, küresel standartlarla uyumlu olacak şekilde tasarlanıyor:
| Ülke | Vergi Oranı | Denetleyici Kurum |
|————|————-|——————-|
| Türkiye | %0-30 | SPK & MASAK |
| ABD | %10-37 | SEC |
| Almanya | %0 | BaFin |
| Güney Kore | %20 | FSC |
Avrupa Birliği’nin MiCA düzenlemesiyle benzerlik gösteren taslak, özellikle kripto hizmet sağlayıcılarının sınır ötesi faaliyetlerini kolaylaştırmayı amaçlıyor.
## Yasa Süreci ve Sonraki Adımlar
Mevcut durumda TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülen tasarının 2024 son çeyreğinde yasalaşması bekleniyor. Kritik aşamalar:
1. Meclis genel kurulunda kabul
2. Cumhurbaşkanı onayı
3. Düzenleyici kurumların alt yönetmelikleri hazırlaması (6 aylık geçiş süreci)
4. Borsalar için lisans başvuru döneminin açılması
## Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
**Soru: Kripto yasa tasarısı kripto paraları yasaklıyor mu?**
**Cevap:** Hayır. Tasarı yasaklama değil, piyasayı düzenleme ve meşrulaştırma amacı taşıyor. Borsaların lisans alması şartı getiriliyor.
**Soru: Mevcut kripto varlıklarım vergilendirilecek mi?**
**Cevap:** Yalnızca satış veya takas işlemlerinden elde edilen kazançlar vergilendirilecek. Varlık tutmanın kendi başına vergi etkisi yok.
**Soru: Yabancı borsalardan alım yapmak yasaklanacak mı?**
**Cevap:** Tasarıda doğrudan yasak öngörülmüyor ancak lisanssız yabancı platformlarla işlem yapmanın riskleri artacak.
**Soru: Kripto madenciliği etkilenecek mi?**
**Cevap:** Madenciler için enerji tüketim sınırlaması ve özel vergi dilimi gündemde ancak kesinleşmiş madde bulunmuyor.
**Soru: Yasa uygulamaları ne zaman başlayacak?**
**Cevap:** Resmi Gazete’de yayınlandıktan sonra 6 ay içinde kademeli geçiş öngörülüyor. Borsalar 2025 Q2’ye kadar uyum sağlamak zorunda.
Kripto yasa tasarısı, Türkiye’yi blokzincir ekonomisinde küresel rekabete hazırlarken, yatırımcıların düzenlemeleri yakından takip etmesi kritik önem taşıyor. Uzmanlar, yasanın Türk lirasının dijitalleşmesi ve CBDC projeleri için de zemin hazırlayacağı görüşünde.
